вторник, 24 мая 2016 г.

Araşdırma:

                                                              ARAŞDIRMA                                                                                  
Biz qruplar araşdırırıq ki, arıların təbiətdə və insan həyatında rolu böyükdür. Belə ki, arılar  çarpaz tozlanmada iştirak edir. Onlar bir çiçəyin tozcuğunu digər çiçəyin ağızcığına tökür.Beləliklə, çiçəklərdə çarpaz tozlanma bas verir. Arılar xalq təsərüfatının müxtəlif sahələrində texniki məqsədlər üçün istifadə olunan mum əldə edirik. Yel və bir sıra xəstəliklərin müalicəsində arı zəhərindən geniş istifadə olunur. Kənd təsərrüfatı bitkilərinin xüsusi ilə yonca və digər yem otlarının tozlandırılmasında mühüm rol oynayır. yazda havalar qızmağa başladıqda işçi arılar yuvadan çıxıb uçur. Bu zaman onlar ilk bahar çiçəkləri üzərinə qonyb onlardan tozcuq  və nektar götürür.Ana arı isə mayalanmış yumurtalarını şanın xanalarına qoyur. Həmin yumurtalardan çıxmış süfrələri arılar bal və çiçək  tozu qarışığı ilə yemləyir. Ana arı və erkək arıların sürfələri daha iri xanalarda inkişaf edir.
         BEÇƏVERMƏ. Cavan ana arının çıxmasına  bir qədər qalmış yetkin ana arı işçi arıların bir qismi ilə birlikdə uçub pətəkdən çıxır.Beləliklə, beçəvermə başlayır. Pətəkdən çıxmış beçələr ağac budağına qonmuş ana arının başına toplaşaraq kələf əmələ gətirir. Bu cür arı topasının asanlıqla kisəyə doldurub yeni pətəyə köçürürlər.
Yayın ikinci yarısında işçi arılar qış üçün bal ehtiyyatı tədarük etməyə başlayır.Soyuqlar düşdükdə arılar pətəyin bütün yarıqlarını mumla suvayır və qışlamağa hazırlaşır.Qışda arılar şan üzərində sıx cərgələr şəklində oturur, tədarük etdikləri balla qidalanır.
ARILARDA XƏBƏRDARLIQ RƏQSİ.  Hər hansı bir işçi arı nektarla zəngin olan çiçəkliyə rast gəldikdə tez pətəyə qayıdır və şan üzərində fırlanaraq qarıncığını oynatmaqla tozcuq və çiçəyin qoxusunu ətrafa yaymağa başlayır.Müşahidələr göstırmişdir ki, arıların bu  cür "rəqs" etməsi onların sözsüz "danışmasıdır".Rəqsin forması və xüsusiyyətlərinə görə arılar bilir ki, nektar toplamaq üçün hansı istiqamətə  və nə qədər  məsafə uçmaq lazımdır. Şirə toplama yerinə çatmış arılar ilk arının pətəyə gətirdiyi qoxunu verən çiçəklərə qonub nektar sormağa başlayır.
İNSTİNKT. Arıların yaşayışı ilə tanış olduqda  adama ele gəlir ki, onların davranışı şüurludur. Belə ki, onların davranışındakı dəqiqlik, düzgünlük və təcrübələr apardıqda aydın olur ki, bu, heç də belə deyildir.Arılar şan qurmaq məharətini,danışmağı heç kimdən öyrənməmişdir,bunlar onların anadangəlmə qabiliyyətidir.
    Biz bal arısı haqqında araşdırma apardıq ki, arı balı necə hazırlayır?
Arılar tərəfindən bitkilərdən toplanan, şəfaverici təsiri çox güclü olan bir qidadır.Arılar təbii balı çiçəklərdən sızan şirin şirədən – nektardan hazırlayırlar. Nektarı sorurlar və çinədana tökülür.Orada həzm şirələrinin təsirinə məruz qalır.Sonra onlar hazırladığı şirəni altıbucaqlı şanalara töküllər və beləliklə, bal hazırlanır.

Комментариев нет:

Отправить комментарий